В. Г. Гузев. Избранное

395 Bitimli (Finit) Şekillerin Türk Gramerindeki Yeri Üzerine (Guzev V. G. Bitimli (finit) şekillerin Türk gramerindeki yeri üzerine // Zeynep Korkmaz. Armağanı. Ankara. 2004. S. 189– 194. (Türk Dil Kurumu: 853 ).) Bitimli (yargısal, predikatif, finit, nihaî) şekil kavramı, teorik dil bilimin hem tartışmalı ve içeriği hususunda şimdiye dek uzlaşmaya varılmamış hem de gayet önemli bir kavramdır. Gerek Hint-Avrupa dil bilimi uzmanı, gerek Türkolog olan dilcilerin çoğu, bu kavrama önemli bir söz dizimi kavramı olan tümce kavramım bağlar. Sayısız eserde karşılaştığımız bu görüşü, ör- neğin, belirgin şekilde L. Johanson’un şu ifadesinde bulabiliriz: «Die finite Form ist syntaktisches Minimum des Satzes, d.h. dessen notwendiges und hinreichendes Kriterium (vgl. Voegelin & Ellinghausen 1943, 41)» 1 “Bitimli şekil, tümcenin söz dizimsel minimumudur, yani bunun zorunlu ve yeterli kıstasıdır”. Bundan başka bazı dilciler, şekil bilimin önemli aracı olan yüklemlik kate- gorisi kavramını da «şahıs şekli», yani bitimli şekil kavramıyla ilişkilendirir. Örneğin N. K. Dmitriev’in Başkurtça Grameri’nde «Başlıca sentaktik-mor- 1 Johanson L .， Aspekt im Türkischen. Vorstudien zu einer Beschreibung des türkeitürkischen Aspektsystems, Uppsala, 1971, S. 16; krş. K. Grönbech, Der türkische Sprachbau. I, Kopenhagen, 1936. ， S. 133; G. J. Ramstedt, Einführung in die altaische Sprachwissenschaft. II: Formenlehre, Helsinki, 1952, s. 82.